فیروزه علویان،
دوره ۱۰، شماره ۱ - ( ۱۰-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه: عفونت کرونا ویروس ۲۰۱۹ (COVID-۱۹) بیماری همه‌گیر و اضطراری جهانی است که موجب تغییرات مهمی در سامانه‌های مربوط به مراقبت‌های بهداشتی شده است. مطالعات قبلی احتمال افزایش وقوع ترومبوآمبولیک، ازجمله سکته مغزی، در بیماران مبتلا به COVID-۱۹ را گزارش کرده‌اند. این مرور سیستماتیک با هدف توصیف فراوانی، ویژگی‌های بالینی و عملکرد شناختی بیماران با سکته مغزی ترومبوز مبتلابه عفونت کووید-۱۹ انجام‌شده است. مواد و روش‌ها: مقالات بر اساس جستجو راهبرد در نظر گرفته شده در پایگاه‌های داده اصلی Google Scholar، PubMed و Science Direct برای مقالات مربوطه در فاصله زمانی نوامبر ۲۰۱۹ تا ۳ جولای ۲۰۲۱ انجام شد. مقالات انتخاب شده بر اساس معیارهایی چون سن بیماران، زمان شروع سکته، سابقه بیماری قبلی، علائم بیماری، نشانگرهای التهابی، داروهای به کار رفته و سرنوشت نهایی بیماران در نظر گرفته شد. یافته‌ها: از ۱۶۷۲ مقاله حاصل از جستجوی اولیه، ۲۶ مقاله دارای معیارهای ورود بودند و بنابراین در تجزیه‌وتحلیل نهایی گنجانده شدند. نتایج مطالعه نشان داد که فراوانی سکته و مرگ‌ومیر در افراد مسن مبتلابه عفونت کووید-۱۹ نسبت به سایر سنین بیشتر است. با این وجود، هنگامی‌که علائم سیستماتیک شدید باشند، افراد جوان در معرض عوارض عصبی هستند. سابقه قبلی بیماری‌های زمینه‌ای شدت و فراوانی بیماری را افزایش داده است. شروع سکته از ۲ ساعت تا ۴ هفته بعد از اولین علائم ابتلا به کووید ۱۹ متغیر بود. علاوه بر این، علائم بیماری در مبتلایان به شکل‌های کم‌وبیش متنوعی ظاهر می‌شود که با استفاده از داروهای سرکوب‌کننده SARS-COV-۲، پیشگیری‌کننده و ضد لخته تا حدودی بهبود می‌یابد. درنهایت، افزایش خطر سکته مغزی ایسکمی احتمالاً چند عاملی است و با فعال شدن مسیرهای انعقادی و التهابی، افزایش سطوح D-dimer، پروتئین واکنشی C، ترومبین، فیبرین، میزان رسوب گلبول‌های قرمز، لاکتات دهیدروژناز و لنفوپنی منعکس می‌شود. نتیجه‌گیری: اگرچه اکثر بیماران مبتلا به کووید-۱۹ عمدتاً دارای عفونت دستگاه تنفسی هستند، اما برخی از بیماران دچار عوارض ترومبوآمبولیک وریدی و شریانی می‌شوند که می‌تواند منجر به سکته مغزی شود. با این حال مطالعات بیشتری برای ارائه برآوردهای قوی‌تر از افزایش احتمال سکته مغزی ناشی از عفونت کووید-۱۹ و روشن کردن پاتوفیزیولوژی دقیق ارتباط SARS-COV-۲ با خطر سکته مغزی ترومبوزی موردنیاز است.
