مقدمه: تفاوت وابسته به جنس در رفتار حیوانات و انسان به طور قابل‌توجهی مورد بررسی قرار گرفته است. گزارش‌های بحث‌برانگیزی در مورد نقش هورمون‌های جنسی در حافظه و یادگیری وجود دارد. در مطالعۀ حاضر یادگیری فضایی بین موش‌های صحرایی نر، ماده و اوارکتومی شده با استفاده از آزمون ماز آبی موریس مورد مقایسه قرار گرفت. مواد و روش‌ها: در این پژوهش 24 سر موش صحرایی به سه گروه نر، ماده و اوارکتومی شده تقسیم شدند. حیوانات تحت بیهوشی با کتامین (150 میلی‌گرم/کیلوگرم درون صفاقی) اوارکتومی گردیدند. جراحی مشابهی بر روی موش‌های صحرایی نر و ماده بدون برداشتن تخمدان‌ها انجام شد. 8 هفته بعد حیوانات همه گروه‏ها با ماز آبی موریس آزمایش شدند. مدت زمان تأخیر، طول مسافت پیموده شده و سرعت شنا کردن برای رسیدن به سکو بین گروه‌ها مقایسه گردید. یافته‌ها: زمان تأخیر، مسافت طی شده و سرعت شنا کردن برای رسیدن به سکو بین گروه‌ها مقایسه گردید. تأخیر زمانی در هر دو گروه نر و اوارکتومی شده، نسبت به گروه ماده به طورمعنی‌داری بیشتر بود. اگرچه مسافت طی شده در گروه اوارکتومی شده نسبت به گروه ماده بیشتر بود، تفاوت معنی‌داری در مسافت طی شده بین گروه‌های نر با گروه‌های اوارکتومی شده و ماده وجود نداشت. سرعت شنا کردن نیز در گروه نر از گروه ماده کمتر بود . نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد می‎توان نتیجه گرفت که استروژن اندوژنوس نقش مهمی در تفاوت یادگیری فضایی وابسته به جنس دارد.