محمد بابائی، طاهر علمی، علی کلانتری حصاری،
دوره ۱۱، شماره ۲ - ( بهار ۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: التهاب، استرس اکسیداتیو و کاهش فعالیت آنتیاکسیدانی سلول از مهمترین علل ایجاد بیماری پارکینسون به شمار میروند. در طب سنتی گیاه پنیرک بهعنوان تقویتکننده سیستم ایمنی و ضد التهاب شناخته میشود. در این مطالعه، اثر عصاره هیدروالکلی گیاه پنیرک بر تغییرات بافتشناسی مغز موشهای سوری درگیر با پارکینسون تجربی مورد بررس قرار گرفت. مواد و روشها: در مطالعه حاضر، ۴۰ سر موش سوری در چهار گروه: کنترل منفی (دریافتکننده سرم فیزیولوژی)، کنترل دارو (دریافتکننده عصاره هیدروالکلی پنیرک با دوز ۲۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم)، کنترل مثبت (درگیر با پارکینسون القائی توسط تزریق نوروتوکسین MPTP با دوز ۲۵ میلیگرم بر کیلوگرم با فواصل ۲۴ ساعت و برای ۴ روز متوالی) و نهایتاً گروه تیمار (درگیر با پارکینسون القائی به همراه تزریق روزانه داخل صفاقی عصاره هیدروالکلی گیاه پنیرک با دوز ۲۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم به مدت ۲۸ روز) تقسیم شدند. پس از پایان دوره درمان، نمونههای مغز جمعآوری شده و پس از تثبیت در محلول فرمالین بافری ۴ درصد و طی مراحل پاساژ بافتی، برشهای به ضخامت ۱۲ میکرومتر تهیه شد. اسلایدهای تهیه شده با هماتوکسیلین- ائوزین و روش ایمونوهیستوشیمی تیروزین هیدروکسیلاز رنگآمیزی شدند. یافتهها: نتایج نشان داد که در گروه درگیر با پارکینسون نسبت به گروه کنترل منفی، تعداد جسم سلولی نورونهای قسمت متراکم جسم سیاه مغز و آستروسیتها کاهش یافتند اما تعداد سلولهای میکروگلی بصورت معنیداری افزایش داشتند. این در حالی بود که در گروه تیمار، تمامی فاکتورهای مورد بررسی همانند گروه کنترل منفی بود و از لحاظ آماری اختلاف معنیدار مشاهده نشد. نتیجهگیری: به نظر میرسد استفاده از گیاه پنیرک میتوان در کاهش ضایعات بافتی مغز در بیماری پارکیسنون تجربی نقش موثری داشته باشد.