مریم فقیه نیرسی، اکبر حاجی زاده مقدم، صدیقه خانجانی جلودار، احسان نظیفی، فرشاد صحبت‌زاده لنبر،
دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ۴-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک بیماری تخریب عصبی پیش‌روندۀ چندعاملی است. این بیماری قبل از ۳ سالگی با علائم اختلالات رفتاری قابل‌تشخیص است. رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای، اختلالات تعاملات اجتماعی و ناهنجاری‌های کلامی از ویژگی‌های تشخیصی بارز اوتیسم هستند. ASD ممکن است درنتیجۀ اختلال در سیناپس‌های نورونی بخش‌های مختلف مغز مانند مخچه، هیپوکمپ، عقده‌های قاعده‌ای، آمیگدال و قشر پیش‌پیشانی ظاهر می‌‌شوند. در فرد اوتیستیک، عدم‌تعادل دینامیکی بین گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) و گونه‌های فعال نیتروژن (RNS) دفاع آنتی‌اکسیدانی را کاهش می‌دهد. این می‌تواند از دلایل اختلالات سیناپسی در نورون‌ها در قسمت‌های مختلف مغز باشد. بدن به استرس‌اکسیداتیو با سیستم دفاعی آنتی‌اکسیدانی خود پاسخ می‌دهد؛ اما کاهش ظرفیت دفاعی و یا اختلال در فرآیندهای فیزیولوژیکی ممکن است به پاسخ‌های دفاعی نامناسبی منجر شود. تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که تجویز ترکیبات طبیعی آنتی‌اکسیدان مانند کاروتنوئیدها، ویتامین C، فلاونوئیدها، فنل‌ها و سلنیوم می‌تواند موجب افزایش تعادل آنتی‌اکسیدانی و بهبود رفتارهای خاص در ASD شود. نتیجه‌گیری: با توجه به نقش به‌سزای استرس اکسیداتیو در آسیب‌های بافتی و پاتوفیزیولوژی ASD، استفاده از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی می‌تواند یک رویکرد مفید برای بهبود شکل پذیری سیناپسی در مناطق مختلف مغز و بهبود علائم ASD باشد.
