محمد رضا ولیلو، شیوا مهران، آرش موسی الرضایی، سمیه محمودی، زعفر قلی‌نژاد،
دوره ۱۲، شماره ۲ - ( ۱-۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه: سیستم عصبی مرکزی و اعصاب محیطی اندام حیاتی موجودات زنده هستند که محافظت شده‌‌ترین ساختار بدن را تشکیل می‌دهند. بیماری‌های عصبی پاتوژنزهای متنوعی را نشان می‌دهند که توسط طیف وسیعی از نشانگرهای زیستی مرتبط منعکس می‌شوند. این بیومارکرها شامل التهاب، استرس اکسیداتیو، بی‌نظمی‌های متابولیکی و ژنتیکی و تأثیرات دارویی هستند. در این بررسی، مفهوم بیومارکرها و طبقه‌بندی آن‌ها را معرفی می‌کنیم و مروری جامع از آخرین یافته‌های تحقیقاتی در مورد مهم‌ترین و شایع‌ترین نشانگرهای زیستی مرتبط با بیماری‌های عصبی ارائه می‌دهیم. بیومارکرهای استرس اکسیداتیو و واسطه‌های التهاب رایج‌ترین نشانگرهای زیستی در بیماری‌های عصبی هستند و MicroRNA ها بیومارکر مولکولی جدیدی هستند که به تشخیص و پیش‌آگهی کمک می‌کنند. نتیجه‌گیری: دانش فعلی قادر به ارائه نشانگر زیستی با حساسیت و ویژگی قابل قبول در بیماری‌های عصبی در اکثر موارد نیست. مولکول‌های استرس اکسیداتیو تقریباً در تمام بیماری‌های مغزی و عصبی جزء مهم‌ترین هستند.
