مقدمه: RNA های غیرکدشوندۀ بلند مولکول‌های تنظیمی هستند که بسیاری از فرایندهای حیاتی در سلول را تنظیم می‌کنند. این RNA های تنظیمی به‌عنوان یک جزء مهمی از شبکه‌های تنظیمی ژن‌ها و بیان ژن‌های کلیدی درگیر در تنظیم تکامل یک نقش مهمی را در بیماری های عصبی سیستم عصبی مرکزی بازی می‌کنند. هدف از این مطالعه بررسی عملکردهای تنظیمی این lncRNA ها در تکامل سیستم عصبی مرکزی و یک مروری بر نقش‌های آن‌ها در بیولوژی بیماری‌های عصبی -روانی بود. بیش از نیمی از تمام lncRNA ها در سلول‌های سیستم عصبی مرکزی بیان می‏شوند و بیان تنظیم‌شدۀ آن‌ها در تکامل و عملکرد سیستم عصبی با اهمیت است. lncRNA ها در تکامل قسمت‌های مختلف مغز، اختصاصیت و تمایز رده‌ای الیگودندروسیت و میلیناسیون نهایی دخالت دارند. به‌علاوه، آنها یک نقشی را در تنظیم عملکردهای حیاتی مانند حفظ سلول‌های بنیادی عصبی، نورون‌زایی و گلیوژنز، هموستاز و اتصالات سیناپتیک دارند. lncRNA ها با فرایندهای بیولوژیکی در مغز مانند تکامل هیپوکامپ و پیری مرتبط هستند. نتیجه‌گیری: این مطالعه مروری نشان داده است که چطور lncRNA ها فرایندهای حیاتی در سلول‏های عصبی را به‌منظور داشتن یک درک بهتر روی مکانیسم‌های بیماری‌های عصبی توسط دخالت RNA تنظیم می‌کنند. درک نقش دخالت RNA های تنظیمی و تأثیر آن‌ها روی بیولوژی سیستم عصبی مرکزی می‌تواند در زمینه پیش‌آگهی، پیشگویی پاسخ به درمان و مرحله‌بندی بیماری‌زایی مفید باشد. به‌علاوه می‌تواند به‌عنوان اهداف درمانی جدید مهار شود یا تحت کنترل درآید.